Ngày Giáng Sinh năm 1941, Hồng Kông thất thủ. Sau đó, tin quân Nhật đã đổ bộ lên Mã Lai và Phi Luật Tân. Rồi ngày 8 tháng 7 năm 1942, quân Nhật vượt qua eo biển Johore, đặt chân liên phía bắc Singabore và chiếm thành phố này không tốn một viên đạn.
Đến đây, thủ tướng Úc Curtin, bất chấp sự nổi giận của thủ tướng Anh Churchill, đòi rút tất cả lực lượng của Úc ở Bắc châu Phi về nước. Ông tuyên bố đã đến lúc nước Úc cần những đứa con của mình để bảo vệ quê hương. Tin này mang lại cho Fiona hy vọng sớm gặp lại hai đứa con trai út của bà. Nhưng thật không may, tình hình ở Bắc Phi bỗng xấu đi, cuối cùng sư đoàn của Úc bị kẹt lại không thể rút ngay. Điều bất ngờ là với một lực lượng huấn luyện chưa tốt, trang bị thiếu thốn, nhưng sư đoàn 9 Úc đã hai lần đối đầu thành công trước lực lượng hùng hổ của Rommel. Cuối năm 1942, sư đoàn 9 Úc được gọi về, chuẩn bị sang Tân Guinee đối đầu với bọn Nhật. Jims và Patsy trở về nước bình yên. Dĩ nhiên là hai anh em được phép về thăm Drogheda. Bob ra ga đón Jims và Patsy. Khi chiếc xe Rolls tiến vào trong sân nhà thì mọi phụ nữ trong trang trại đều có mặt, Jack và Hughie đứng hơi tụt đằng sau. Hôm nay là ngày lễ, dù cho tất cả cừu ở Drogheda ngã lăn ra ૮ɦếƭ cũng mặc kệ.
Xe đã dừng lại rồi nhưng vẫn không có một ai nhúc nhích, đến khi hai anh em song sinh từ trên xe bước xuống mọi người vẫn đứng yên. Hai năm sống trên sa mạc đã thay đổi hẳn Jims và Patsy. Cả hai cao hơn các anh một cái đầu, không còn là những chàng trai vị thành niên nữa, Jims và Patsy đã trở thành những người đàn ông; nhưng là những người đàn ông không giống cái kiểu Bob, Jack và Hughie. Thử thách về nhiều mặt, hưng phấn của chiến trường, với những cái ૮ɦếƭ bi thảm được chứng kiến đã biến Jims và Patsy thành những con người mà Drogheda không thể nào tạo nên được.
- Con trai của mẹ! Các con trai của mẹ! Bà Fiona gọi to lên, mặt đầy nước mắt chạy đến ôm hai con.
Bất cần chúng đã làm gì, chúng đã thay đổi đến đâu, chúng vẫn là những đứa con nhỏ bé mà bà đã tắm rửa, thay tã, đút ăn, mà bà đã dỗ dành khi chúng khóc, ôm ấp khi chúng về nhà mang những thương tích. Nhưng những thương tích hằn lên chúng bây giờ đã vượt khỏi khả năng chăm sóc của bà.
Drogheda đã mở tiệc khoản đãi Jims và Patsy. Có điều rất lạ là cả hai rất thích kể chuyện hàng giờ về Bắc Phi, về cách ăn ở những nơi mà chúng đã đặt chân đến, về viện bảo tàng ở Cairo, về cuộc sống trong quân ngũ nhưng tuyệt đối không đề cập đến những trận đánh nhau. Bất đắc dĩ cả hai mới trả lời qua loa về những trận ác liệt diễn ra tại Gazala, Benghazi, Tobruk, El Alamein. Các bà các cô quây quanh hai người anh hùng của dòng họ Cleary nhưng cả hai đều tìm cách lẩn trốn, sợ hãi hơn cả khi ra trận.
Meggie rất vui thấy Jims và Patsy đùa chơi hàng giờ với Dane. Còn Justine, chúng tỏ ra rụt rè và vụng về cũng như khi đối đầu với phái nữ nói chung.
Jims theo dõi chị mình đang nhìn âu yếm Dane. Thằng bé cười như pháo nổ vì Patsy đang đùa với nó.
- Chị đừng bao giờ để nó rời khỏi Drogheda. Jims nói thấp giọng. Ở Drogheda, nó sẽ có một cuộc sống bình yên, không thể xảy ra điều gì bất hạnh cho nó.
Tổng giám mục Ralph vội vã đi dọc dãy hành lang cao và lộng lẫy dường như không chú ý đến những ánh mắt ngạc nhiên quay về hướng ông. Ralph xuất hiện đột ngột trong phòng tiếp khách của Hồng Y và đứng sựng lại. Đức cha đang tiếp ông Papee, đại sứ của chính phủ Ba Lan lưu vong đặt bên cạnh Tòa thánh.
- Ồ, Ralph! Có chuyện gì thế?
- Xong rồi, Vittorio Mussolini đã bị lật đổ.
- Lạy Chúa! Đức Thánh cha đã hay tin chưa?
- Chính con đã gọi điện đến Castel Gandolfo nhưng trong chốc lát đài phát thanh sẽ loan tin. Con biết trước là nhờ một người bạn ở tổng hành dinh Đức cho hay.
Ông Papee đứng lên.
- Con xin phép được kiếu từ, thưa Đức cha. Con đại diện cho một chính phủ thù nghịch với nước Đức. Nếu Đức Thánh cha không an toàn thì con cũng sẽ lâm vào tình cảnh ấy. Con cần phải thu xếp gấp các tài liệu trong văn phòng của con.
Ăn nói thận trọng, lời lẽ chính xác, đúng là một nhà ngoại giao từ đầu đến chân, Papee chào hai vị chức sắc của tòa thánh rồi ra về.
- Có phải ông ấy đã đến đây để yêu cầu chúng ta can thiệp cho nhân dân Ba Lan đang bị người Đức đàn áp?
- Vâng, thật tội nghiệp. Ông ấy rất lo cho đất nước.
- Còn chúng ta? Chúng ta có chút lo lắng gì dành cho đất nước Ba Lan khốn khổ ấy không?
- Dĩ nhiên là có, Ralph ạ! Nhưng ông ấy không hiểu rằng tình hình gay go như thế nào.
- Đó là sự thật nhưng không ai chịu tin như thế.
- Ralph!
- Có đúng như thế này không! Thời niên thiếu Đức Thánh cha đã trải qua những năm tháng tại Munich và Người đã có một sự say mê đặc biệt dành cho người Đức! Đức Thánh cha đã tiếp tục yêu người Đức dù có xảy ra bất cứ chuyện gì. Ngay cả khi bằng chứng về sự ô nhục do các người bạn của nước Đức gây ra được phơi bày trên những thân thể đáng thương vì bị họ ђàภђ ђạ, cắt xẻo thì Đức Thánh cha cũng có thể tuyên bố đó là tác phẩm của người Nga; chứ một dân tộc có văn hóa và văn minh đến mức ấy không thể có những hành động khủng khi*p như thế.
- Ralph, chỉ có một lời tố giác của chúng ta về những gì xảy ra ở Ba Lan là Adolf Hitler sẽ đè bẹp chúng ta ngay - Sự can thiệp của ta sẽ mang lại lợi lộc gì hở ông bạn? Chúng ta không có quân đội. Các cuộc trả thù sẽ diễn ra tức khắc và Đức Thánh cha sẽ bị đưa đi Berlin, đó là điều mà Đức Thánh cha lo ngại. Ông bạn có nhớ Giáo hoàng bù nhìn ở Avignon cách đây vài thế kỷ ông bạn có muốn thấy Giáo hoàng của chúng ta bị biến thành bù nhìn ở Berlin?
- Con rất buồn, Vittorio ạ. Nhưng con không nhìn các sự kiện dước góc cạnh ấy. Con cho rằng chúng ta phải tố giác các thủ đoạn của Hitler trước thế giới, công bố những hành động dã man, hét to lên cho mọi người biết! Nếu hắn xử bắn chúng ta, chúng ta sẽ ૮ɦếƭ như những người tử vì đạo và sự hy sinh của chúng ta càng có kết quả.
- Ông bạn Ralph thân mến, nên tỏ ra sáng suốt hơn một chút! Không có vần đề xử bắn chúng ta. Hitler cũng thừa hiểu rằng sẽ không chính trị chút nào nếu biến chúng ta thành những người tử vì đạo. Đức Thánh cha sẽ bị đưa đi Berlin, còn chúng ta sẽ được bí mật đưa đi Ba Lan. Đi Ba Lan, Ralph! ông bạn có muốn ૮ɦếƭ ở Ba Lan không? Điều đó có ích gì so với việc tiếp tục ở lại đây hiện nay?
Tổng giám mục De Bricassart ngồi xuống, hai bàn tay siết chặt nhau đặt trên đầu gối, ném một tia nhìn tức giận ra hướng cửa sổ. Phía ngoài những con chim bồ câu bay qua bay lại dưới ánh nắng màu vàng rực rỡ của trời chiều. Vào tuổi bốn mươi bảy, Ralph vẫn tráng kiện hơn lúc nào hết.
- Ralph, chúng ta vẫn là chúng ta, vẫn là những con người, nhưng đó là thứ yếu. Trước hết, chúng ta là những tu sĩ.
- Đức cha đã không sắp xếp một thứ tự ưu tiên như thế trước đây khi con trở lại Úc.
- Thời kỳ ấy, cha đứng trên bình diện khác và con dư biết điều ấy. Con có đầu óc thích chống chế! Trong tình hình hiện nay, không thể nào suy nghĩ với tư cách con người, chúng ta phải suy nghĩ với tư cách tu sĩ vì rằng đó là mặt chính của cuộc sống chúng ta. Dù cho chúng ta có suy nghĩ gì và dù chúng ta có muốn hành động như thế nào với tư cách con người chúng ta vẫn buộc phải trung thành với Giáo hội chứ không phải với một quyền hành thế tục! Chúng ta buộc phải trung thành duy nhất với Giáo hội! Con đã có lời khấn phục tùng, Ralph. Hay con lại định vi phạm lần nữa? Đức Thánh cha không thể sai lầm khi hành động vì quyền lợi của Giáo hội.
- Đức Thánh cha đã sai lầm! Sự đánh giá của Người có thiên vị. Đức Thánh cha đã tập trung tất cả sức lực cho cuộc đấu tranh chống cộng sản. Đức Thánh cha coi nước Đức như là đối thủ có tầm cỡ nhất để chống lại chủ thuyết ấy; và Người đã nhìn nước Đức như cường quốc duy nhất có khả năng ngăn chặn ảnh hưởng cộng sản đối với phương Tây. Đức Thánh cha mong muốn Hitler ngồi vững trong địa vị của hắn, cũng như Đức Thánh cha hài lòng khi nhìn thấy Mussolini ngự trị ở Ã.
- Hãy tin cha, Ralph à, còn nhiều điều con không biết hết. Là Giáo hoàng, Đức Thánh cha không thể sai lầm. Nếu con hoài nghi thì coi như con đã từ bỏ đức tin của mình rồi đó.
Tối hôm ấy, Tổng giám mục De Bricassart cảm thấy mệt mỏi và căng thẳng. Theo ông, Giáo hội không có hành động cụ thể nào khả dĩ đóng góp vào việc chấm dứt chiến tranh; vai trò của riêng ông thì giới hạn trong việc can thiệp nhằm cứu vài bức tượng và tác phẩm nghệ thuật; do đó Ralph oán ghét sự an phận của Vatican. Mặc dù Ralph có phần nào bảo thủ nhưng sự dè vặt và nhút nhát quá mức của các chức sắc cao cấp bên cạnh Giáo hoàng vẫn gây cho ông một sự bực bội nặng nề.
